“Majolis un-nafois” tazkirasining ruscha tarjimasida badiiy san’atlar ifodasi

Bobur Qurbonov

doi:10.2024/7f240591

Authors

Bobur Qurbonov SamDCHTI, Yaqin sharq tillari kafedrasi mudiri Author

DOI:

https://doi.org/10.2024/7f240591

Keywords:

Majolis un-Nafois, ruscha tarjima, badiiy san’atlar, saj’, tashbeh, irsol ul-masal, mumtoz adabiyot, tarjima tadqiqotlari

Abstract

Ushbu maqolada Suyima G‘aniyeva tomonidan 1970-yilda “Sobranie izbrannix” nomi ostida rus tiliga tarjima qilingan “Majolis un-Nafois” tazkirasidagi badiiy va ritorik san’atlar o‘rganiladi. Tadqiqotda mumtoz adabiyotga xos bo‘lgan “saj’”, “tashbeh” va “irsol ul-masal” kabi san’atlarning tarjimada qanday aks etgani ko‘rsatiladi. Asliyat va forsiy versiyalarda keng qo‘llanilgan “saj’” san’ati ruscha tarjimada kamroq ifodalangan. Biroq, tarjimon rus tilining boy lug‘at imkoniyatlaridan foydalangan holda “tashbeh” san’atini mahorat bilan ifoda etgan. Maqolada turli she’riy misollar tahlil qilinib, ba’zi badiiy san’atlar tarjimada saqlanib qolishi, boshqalari esa moslashtirilgani yoki e’tibordan chetda qolishi asliyatning uslubiy chuqurligiga qanday ta’sir qilgani ko‘rsatiladi. Ushbu tadqiqot fors va turkiy tillardan rus tiliga badiiy san’atlarni tarjima qilishdagi qiyinchiliklar va usullarni ochib beradi.

References

Алишер Навои. Собрание избранных. Перевод Суйимы Ганиевой - Соч. в 10-ти т. Ташкент, 1970, т. IX

Алишер Навоий. Мажолис ун-нафоис. МАТ. 13 жилд. – Т.: Фан, 1997.

Қурбонов, Бобур. "Мовароуннаҳр ва Хуросон тазкирачилик мактаби шаклланиши." Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences 2.5 (2022): 471-482.

Hazratqulova, Elmira. "Xorij Navoiyshunosligida Husayn Boyqaro adabiy majlislarining o‘rganilishi." Konferensiyalar| Conferences. Vol. 1. No. 10. 2024.

Chorshanbiyevich, Qurbonov Bobur. "On the translation of Persian complements." Multidisciplinary Journal of Science and Technology 4.6 (2024): 266-269.

Курбонов, Бобур Чоршанбиевич. “Мажолис ун-нафоис” нинг дарий тилидаги таржимаси хусусида." Международный журнал искусство слова 5.5 (2022).

Ravshanovna, Kurbanova Gulchiroy. "Alisher Navoiy asarlaridagi muammo janri fransuz olimlari va tarjimonlari tadqiqida." Journal of new century innovations 4.1 (2022): 154-162.